Brug 3

Draaibrug Ruischerbrug, de Borgbrug

De oude brug 3 over het Eemskanaal en het brugwachtershuis (rechts)

Vanaf het begin van de 15e eeuw lag er bij Ruischerbrug een brug over het Damsterdiep. Naar alle waarschijnlijkheid lag die brug er vanaf dat het Damsterdiep gegraven werd, omstreeks 1426. Toen het Eemskanaal gegraven werd, rond 1876, kwam daar de Borgbrug (brug 3) bij. Het Eemskanaal was, en is nog steeds, een belangrijke doorvaartroute. Maar het graven ervan had niet alleen enkele huizen en boerderijen gekost maar ook het dorp in tweeën gedeeld.

Door de aanleg van de Borgbrug bleef Groningen verbonden met dorpen als Harkstede, Engelbert, Middelbert, Kolham, Slochteren en Siddeburen. De brug trok dus veel verkeer, net als de brug over het Damsterdiep die in het verlengde van de Borgbrug lag. Om die reden werd in 1882 bij de brug over het Damsterdiep een tolhuis geplaatst, maar die tol werd in 1942 opgeheven. De brug over het Damsterdiep lag toen niet op de plek van de huidige brug maar een paar honderd meter stroomafwaarts, ter hoogte van wat nu het kleine pleintje is, gevormd door het restant van de oude Woldweg en de plek van het brugwachtershuis/tolhuis.

Harkstederweg ter hoogte van de brug over de borgsloot (1955)

Op 13 april 1945 werden de brug over het Eemskanaal en die over het Damsterdiep opgeblazen. Omdat de route naar Slochteren belangrijk was werd de route direct na de oorlog provisorisch hersteld door een paar platbodems met daaroverheen balken in het Damsterdiep en in het Eemskanaal te leggen. In juni 1947 werd dat bouwsel vervangen door een tijdelijke schipbrug. Vervolgens werd brug 3 hersteld (kosten 50.000 gulden).

De drie bruggen op een rijtje

In de jaren vijftig van de vorige eeuw is besloten om het Eemskanaal te verbreden. Dat betekende dat er ook een nieuwe brug moest komen en dat bracht ingrijpende veranderingen met zich mee. Tot die tijd lagen de drie bruggen over het Damsterdiep, over het Eemskanaal en over de Borgsloot op een rijtje. Door de verbreding van het kanaal werd de Borgsloot echter een paar honderd meter zuidelijker gelegd, evenals de weg naast de Borgsloot. De nieuwe Borgbrug kwam een paar honderd meter westelijker te liggen (op de huidige plaats). Dat gold ook voor de brug over het Damsterdiep. Hierdoor verviel het gedeelte van de Harkstederweg van Klein Harkstede naar de Borgbrug. De contouren van dit oude stuk weg zijn nog te zien in de tuin van een boerderij aan de Borgsloot. De nieuwe, huidige Borgbrug was in 1962 klaar.