Diaconiehuisjes
| Gebouwd in | ? |
| Functie | Woonhuis |
In 1834 waren het losse woninkjes of kamers, waarvan twee diaconiehuisjes ofwel armenhuisjes. Hierin woonden armlastige inwoners, die gesteund werden door de kerk. Achter de huisjes was een grote groentetuin.
Volgens een akte van verhuur uit 1867 huurde Harm Tjaards Koning te Garmerwolde een kamer in het werkhuis te Garmerwolde van de diaconie. Elders is ook sprake van een armenhuis of gasthuis.
Rond 1900 was het in ieder geval één groot gebouw, met aparte voordeuren. De uitgang was aan de zijkant links van het erf. De mensen moesten dus om het huisnummer 26 lopen. Naast het huis nr. 26 was een kleigat met water. Daarin werd vroeger ook wel gezwommen. Later is de uitgang geworden zoals die nu nog is.
Er lag een beklemming op de huisjes van ƒ 5,- en dat bleef jaren hetzelfde bedrag. Later kon de beklemming worden afgekocht, voor soms wel 50x zoveel.
Berend Pestman, getrouwd met Trijntje Ebeling, kocht op 10 december 1926 een pand van de Diakenen der Nederlandsch Hervormde Gemeente te Garmerwolde. In de volksmond heetten ze ‘Berend en Trien van t aarmhoes’. Dit ter onderscheiding van Berend Pestman van de Boerenleenbank. In oktober 1930 verhuisden ze van Dorpsweg 24 naar Dorpsweg 5 en betrokken haar ouders, Klaas Ebeling en Jantje Blink, het hoofdgebouw. Rechtsachter (op nummer 22) woonde jarenlang de Familie Schoonveld, rechtsvoor (nummer 20) werd apart verhuurd.
In de jaren vijftig was de lap grond achter het huis nog in gebruik als volkstuintje: meerdere dorpsbewoners huurden er een akkertje grond.
In mei 1963 kochten Jan Ebeling en Henderkje Tepper het hele huis voor de verhuur. Rond 1980 zijn de nummers 20 en 22 samengevoegd tot één woning en verkocht aan Evert Terpstra.
Kopie van een fotoblad uit het boekje “Het leven van Jan Egberts Broekema” geschreven door dominee J. Kok uitgave J.H. Kok te Kampen, eerste druk met illustraties in 1907 dat handelt over een bekende godgeleerde die in Garmerwolde geboren zou zijn maar abusievelijk door de boekschrijver geplaatst is in de Armhuiskamer te Ten Boer. Want volgens andere bewijzen is Jan Egberts in Garmerwolde geboren. En dit geboortehuisje van Jan Egberts Broekema zou dus één van Dorpsweg 20-24 moeten zijn (dit is de achterkant van deze huisjes). De zogenaamde diaconiehuisjes.