Fledderbosch polder
De naam van de polder is een verwijzing naar de vlierstruiken die daar gemakkelijk en welig groeiden. Voor mij persoonlijk duikt de naam voor het eerst op in de ‘molendatabase’. Omstreeks 1830 is er een poldermolen gebouwd. Later vervangen door een grotere toen de Van der Molen polder bij de Fledderbosch polder gevoegd werd. Zo ging dit vroeger (en ook nu nog) vaker. Een aantal jaren geleden zijn de Fledderbosch polder, de Boltjer polder en de Ons Belang polder samen gevoegd. Elke grote boerderij of een paar boerderijen samen, had bijna z’n eigen poldertje met z’n eigen bestuur en z’n eigen belangen. Dat botste nog al eens met de belangen van de aangrenzende polders. Vaak werd het water naar de boezem van de polder ernaast gepompt. Als er dan een paar polders op een rijtje lagen, kon de laatste het water nauwelijks nog kwijt. Dus samengaan voorkwam geharrewar. Nog weer later (midden vorige eeuw) werden alle polders ondergebracht bij het waterschap.
Maar een polder kon ook weer kleiner worden. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de bouw van het Eemskanaal. Een stuk van de polder kwam aan de overkant van het Eemskanaal te liggen. Hetzelfde gebeurde met de landerijen van een aantal boeren die daar hun boerenerf en land hadden. Ze ontvingen toen wel compensatie voor de grond die ze kwijtraakten en voor het ongemak dat het kanaal opleverde. Een en ander staat uitgebreid beschreven in het boek ‘Boerderijen Gemeente Ten Boer en Overschild’. Compleet met staatjes waarin uitgerekend wordt hoeveel geld boer xx kreeg voor het omrijden naar zijn land aan de andere kant van het kanaal. Toen waren er wel veel meer bruggen over het Eemskanaal dan nu. Bijvoorbeeld lag er ook een brug bij de Washuisterweg. Op die oude kaarten kun je ook duidelijk zien dat het een aparte polder was als je naar de verkavelingsrichting kijkt. Qua richting wijkt die af van de landerijen die aan de andere kant van de Grasdijk liggen. De Fledderbosch polder werd aan de noordoost zijde begrenst door een oude zijtak van de Fivel: de Oude Kwens. Aan de zuidwestkant door de buurtschap Heidenschap (met de Heidenschap polder).
De grondsoort van de Fledderbosch polder was overwegend slecht: een dunne teellaag op een dikke laag moerassig hoogveen. Met als gevolg: zurig bruin slootwater. Niet zo best voor de koeien, want zoals een veeteler me vertelde: ”als de koeien op land graasden dat dichter tegen de Grasdijk aanlag en daarom hoger was, dan was de melkopbrengst aanmerkelijk hoger”. In dit terrein konden erg zware landbouwwerktuigen niet gebruikt worden omdat die door de dunne ‘harde’ teellaag (25 cm dik) in de blubber zakten. Zo gaat het verhaal dat er nog één of meerdere machines in de grond zitten die daar weggezakt zijn in de jaren zestig van de vorige eeuw bij de aanleg van de grote aardgasleidingen. Ook de bouw van het Eemskanaal ondervond, al een eeuw eerder, stagnatie door die slechte grond. Enerzijds omdat randen van het uitgegraven kanaal steeds weer instortten/weg dreven en anderzijds omdat de grond voor de Eemskanaaldijk van elders moest komen want de ter plekke uitgegraven grond was totaal ongeschikt om er een dijk mee te bouwen (de aannemer had hier totaal niet op gerekend en ging failliet; waarna de Provincie de klus overnam en het Eemskanaal afbouwde). De grond van elders kwam voor een groot deel van de oude stadswallen van Groningen. Die mochten in dezelfde tijd afgebroken worden (vestingwet 1874). Verder bevinden zich in de Fledderbosch polder nog een paar kleigaten. In vroegere tijden werd er klei uit die gaten gebaggerd. Die klei werd dan als bemesting/grondverbetering over ‘arme’ grond gestrooid. En er bevind zich een klein bosje in de polder genaamd Wierenga’s Bosje. De naam is ontleend aan Jan Wierenga, kantonnier bij het waterschap, die dit bosje misschien ooit heeft aangeplant op /in een stukje moerassig rietland. In het recente rapport (september 2020) ‘Peilbesluit polder Fledderbosch en Ons Belang’ opgesteld door Arcadis in opdracht van het waterschap Noorderzijlvest, staat voor liefhebbers veel interessante informatie. Er staan kaartjes in met grondsoortaanduiding, met hoogte aanduiding, met bodemdalingsprofielen, met archeologische gegevens enzovoort. Voor elk wat wils. Bijvoorbeeld blijkt dat de polder ietwat scheef is komen te liggen door de bodemdaling ten gevolge van de aardgaswinning. En die daling zet nog wel 60 jaren door. Zij het dat de grootste daling al plaatsgevonden heeft in de afgelopen 50 jaar.
