U ziet het er misschien niet direct aan af maar u fietst hier in de gemeente Ten Boer door een duizend jaar oud polderlandschap. Het geheel ligt ongeveer 1 meter onder NAP. Er zijn hier verschillende polders, soms ook met een heel verschillend slootwaterpeil. Zie bijvoorbeeld het verschil van het waterpeil van de sloten aan weerszijden van de Stadsweg. In Garmerwolde stonden omstreeks 1900 zo'n stuk of vijftien molens. Bijna allemaal molens voor bemaling van de polders. Hiervan zijn er nog twee over: de Langelandster molen en de Noordermolen op de grens van Garmerwolde en Noorddijk. Deze laatste molen ligt niet op deze fietsroute maar u kunt hem zien staan als u bij het 'Boer Goense pad' richting Noorddijk/Groningen kijkt.
De oorspronkelijke Langelandstermolen is al in 1829 gebouwd. Hij verzorgde de waterhuishouding in de Lange Bovenrijgster polder (groot 224 ha). Gaande de jaren werd er het nodige aan veranderd, zo kreeg de molen omstreeks 1900 een gietijzeren as en een stalen (zelf zwichtend) wiekenkruis. Omstreeks 1950 werd er een elektromotor in de molen geplaatst (en de molen technisch uit bedrijf genomen). Als gevolg hiervan raakte de molen ernstig in verval. Maar hij hield het nog uit, tot midden jaren tachtig het tij keerde en oude vervallen molens niet meer afgebroken maar gerestaureerd werden. In 1988 is de molen weer in oude luister hersteld (foto Wikipedia). Vroeger stond er, zoals gebruikelijk, een molenaarshuisje bij. Circa zes bij acht meter groot (inclusief schuurruimte). Dat huisje is omstreeks 1940 afgebroken wegens de bouwvallige staat. Destijds was de toegang tot de molen vanaf de Stadsweg via een dijkje.
 |
 |
 |
 |
Opvoerpomp
Het gemaal bij de Langelandstermolen is gereed voor de 'nattere toekomst' (stond in de G & T van mei 2013). Maalde hij eerst 2,5 kubieke meter per minuut inclusief eventueel jonge of kleine vis, dat is nu 6,5 kuub per minuut geworden dankzij een visvriendelijke dompelpomp met een schroefaxiaalwaaier. Deze bemaalt net als voorheen ± 200 hectare ten noorden van de Stadsweg, ten oosten van het Kardingermaar en een stukje Klunder, en pompt het water zo'n anderhalve meter omhoog naar de volgende boezem. Deze komt uit op de hoek Bovenrijge / Rijksweg / Damsterdiep.
Nee, het heeft niets met de gaswinning te maken. Het opvoergemaal moet ervoor zorgen dat de grondwaterstand in o.a. Thesinge gelijk blijft, dit in verband met houten paalfunderingen onder de huizen. Om er bij een storing of voor het weghalen van waterplanten met de auto naar toe te kunnen rijden en om de nieuwe aanlegsteigers voor kano's in de gaten te kunnen houden, hebben ze grastegels aangelegd waar het gras in en tussen kan groeien. Zodoende houdt men een mooi groen aanzicht van de molen.
Bron: Garmer & Thesinger Express