Bukken jonges, koppen onder toavel

‘t Was oorlog en dat vonnen wie hal aarg, mor wie haren wel eten en drinken. Alles ging hier aigelk gewoon zien gang; goud... je konnen nait alles meer kriegen, mor dat kon n aander ook nait. Der was bievubbeld gain kovvie en gain sukker. Grootmoe en tan Siepke woonden hier (op 0l Rieksweg 25); grootmoe is overleden en tan Siepke ging noar Hooite Nijburg (bie t Eemskenoal). Deur gunsten en goaven konnen wie in heur hoes kommen; dat was nog nait zo ainvoudeg... Der warren meer dij der groag in wollen. 

Echte oorlog
Wie zollen op 21 april 1945 traauwen. Op zotterdag 14 april warren wie de halle dag in ons hoes bezeg wèst. Om vief uur was alles kloar en gingen wie noar hoes. Doar vandoan mos Piet nog noar Hoogebrug (= Oosterhoogebrug). Overdag dropen de Duutsers al òf, richten Appengedam... Wie vuilden gewoon, dat er wat kwam. s Oavends om n uur of negen begunde t bombardement. Dij nacht... dou hevve echt vuild wat oorlog was! De Huusmans duzzen nait in heur aign hoes blieven en bennen kroepend en bukkend bie ons kommen. Wie zatten gewoon in koamer, ronnom toavel. As wie weer wat aan kommen heurden (zziie... zziie... zziie...), zee mien pa: ‘Doar komt weer ain: bukken jonges, koppen onder toavel!’ Woarveur? Dat wait ik aigelk nait... Wat kon zo’n toavelbred doar nou aan tegen holden. Aanderdoagsmörns (sundoags) ging Pa t dörp in en heurde dat er dij nacht drij mensen roakt warren: in t hoes (Dorpsweg 50 (red.)) zat n jonk gezin (man, vrouw en zeunje) met kuzzens achter veurdeur. Heur ollu konnen nait veul meer en warren in bedstee liggen bleven... Dij bennen der goud òf kommen, mor de kinder warren aal drij dood. Hai ging ook even deur noar ons hoes. Dou e trugkwam zee e: ‘Nou wicht, joe kennen weer van veuren of aan begunnen: de gloazen bennen droet.’ Mor dat kon mie op dat moment niks schelen, ik zat in zörg over Piet: zol hai der goud òfkommen weden? Der was dou nog gain telefoon, dus je konnen nait even bellen. 

In peerstaal
Sundoagsoavends bennen we met mekoar (dij vaaier hoeskes aan de Legeweg: Huusman, Pops, Wierengoa en Mulder... en wie) noar Dienco Bolhoes goan: broodtrom onder aarm, dekens met en klaaier aan. Je hokken bie mekoar, wollen nait allain weden. Wie zatten in peerstaal... in t stro. Elk haar zien ploatske, apmoal bie mekoar. t Schaiten kwam van Hoogebrug, dus wie laggen nait in t schaitveld... veurkoamer wel. s Moan-
doagsmörns mozzen wie wassen. Dou wie t goud goud en wel op heeg hangen haren, zee Pa: ‘Joe motten oetschaiden, t wordt mie hier veul te gevoarlek.’ Dou bennen wie weer metn’kander noar peerstaal goan. Wie zaggen de bourel in Hoogebrug al brannen! Doar werren j’ook baang van... wat komt er nou weer? s Oavends om n uur of tien kwam dokter Anderson op zien motor aanrieden en ruip: ‘Wie bennen bevrijd, wie bennen bevrijd!’ Gelukkeg! Mor hou was t met Piet òflopen? Noa zotterdagmirrag haar ik nog niks weer van hom heurd! Dingsdoagsmörns om zeuven uur kwam e weer boven wotter. s Oavends ging mien zuster Dine met aander jonkgoud noar draai: noar de Canadezen. Ze kwam pas om elf uur weer thoes. Pa was vreeslek kwoad... Veur straf mog ze hal week nait weer tou deur oet. Hierdeur was mien zuster ain van de wainegen dij bliede was dat dij Canadezen weer vot warren... Dou mog zai tenminsten ook weer vot! As jonkgoud zai je t gevoar nait zo: t is mie ook n moal overkommen... Ik was vief menuten noa spertied thoes. Pa was woest. Der vuil ook nait tegen te proaten. Ik mog d’eerste tied nait weer vot! Achteròf bekeken haar e netuurlek groot geliek: je mozzen om acht uur binnen weden. Doarnoa kon der van alles gebeuren: der luipen ook landwachten vanoet Thaisn. Doar warren goien en slechten bie. Ze konnen joe mor zo metnemen of zulfs doodschaiten! 

Traauwen oetstèld

Wie zollen 21 april traauwen, mor dat is n week oetstèld. Wie konnen nait in Ten Boer trecht; en deurdat de rest nog nait bevrijd was, kon de femilie ook nait kommen. Ook haren wie t hoes nog nait weer kloar. Van dingsdag tot zotterdag hemmen der Canadezen in ons hoes zeten. Ze sluipen in t stro in veurkoamer. In ale houken van koamer en keuken stonnen dikke geweren; ook haren ze pantservoesten en grenoaten. Ze warren gek op aaier en vis: achter t hoes ston n hoonderhok met tuten… Z’ huilen d’aaier tou t hoonderhok oet. Ook vizzen haren ze volop. Deurdat ze wat menutie in t wotter gooiden, knapde de bloas van de vizzen en kwammen ze boven drieven. Ze mozzen dat spul netuurlek ook waarm hemmen. Der ston nog n mantelkacheltje. Alles wat mor brannen wol, smeten ze d’r in: fotoliesten, n koekoeksklok (dou wie trugkwammen, laggen de gewichten der nog noast), enzovoort. s Zotterdoags kregen ze bevel om op te rukken. Ain Canadees haar zien geweer vergeten en is trugkommen om hom op te hoalen. Dou ze vot waren, konnen wie de bourel weer opreddern. t Was mie t spultje wel. Keuken mos op nij behongen worren (doar haren z’op schreven, pepier haren ze nait). De wc luip over (wie haren dou nog zo’n emmer). Der lag voel ondergoud in n kaast (doar haar ain zuch verschoond), enzovoort. Dine en ik duzzen t loek van eerabbelkelder hoast nait open doun: der kon wel n dooie kirrel in zitten! Mor... hai was leeg! Ook de gloazen warren d’r oet: dij mos Jan Wolt der weer in zetten. Pa haar nog bruiroamen. Dij kon e der wel veur bruken. En wat e over haar, mog e holden.

Traauwd
Wie bennen oetainlek op zotterdag 28 april traauwd. Wie warren d’eersten dij noa d’oorlog in Ten Boer traauwd bennen. Kapper Berend Leugs ging mie permanenten bie zien neef Oarend. Dij haar n vergunnen veur stroom. Ik haar n bruidsboeket van tulpen en seringen. Dij kwammen oet toen van börgmeester Huusman oet Hoogebrug. n Lint haar Piet zien zuster nog wel.’