Café De Unie
| Gebouwd in | omstreeks 1800 |
| Functie | woonhuis, voormalig terrein van cafe De Unie, afgebrand in 1982 |
Café De Unie verwierf in 1975 het predicaat “bruin café”. Tot april 1979 werd de sfeervolle lokaliteit gerund door Azing Maat, die de zaak in 1946 van zijn schoonvader Barteld van der Molen overnam.
Toen waren in het pand naast het café, nog een bakkerij en een kruidenierszaak gevestigd. In 1965 kwam er een postkantoor bij.
Aan het eind van de oorlog viel er voor De Unie midden op straat een bom. De scherven zaten in de tapkast. Naast het feit dat alle ruiten eruit lagen was ook de voordeur met kozijn en al weggeslagen. Sedert die tijd had De Unie een rechthoekige voordeur (vroeger eentje met een ronde bovenstijl). Zie de oude foto’s.
In november 1979 werd in café De Unie een gedeelte van de film “Het teken van het beest” opgenomen (een film over IJe Wijkstra die in 1929 te Lucaswolde bij Grootegast vier politieagenten doodschoot). Veel dorpelingen figureerden in oude kledij.
Sinds 1980 werd het geëxploiteerd (huur) door H.P. Visser. Een fel uitslaande brand verwoestte op 30 juli 1982 het oude dorpscafé.
In 1984 werd de grond verkocht aan de familie Vliem die er in 1987 de huidige woning op bouwde. In 2010 werden bij graafwerkzaamheden in de tuin twee grote gemetselde poeren aangetroffen. De restanten van de fundatie van een oude baanderdeur aan de zuidzijde van het gebouw. Ongeveer op de plek waar later de woonkamer was. Oorspronkelijk was het cafégedeelte namelijk meteen ook het woongedeelte (in die tijd heel gebruikelijk). Café De Unie was ooit een zogenaamd Doorritcafé want de baanderdeur aan de noordkant was ten tijde van de brand nog aanwezig. In de grond werden ook veel potscherven aangetroffen. Deels uit omstreeks 1000-1200. Deze plek is dus al circa 10 eeuwen bewoond.
De eerste - bekende - eigenaar van het café was Jan Cornelis Woldendorp (voor 1815), bij de gemeente beschreven als landbouwer en tapper. Zijn opvolgers waren:
| Vanaf 1815 | Roelf Eissens Stuurwold & Trijntje Jacobs Vos |
| 1824 | Trijntje Jacobs Vos & Roelf Jans Noorda |
| vanaf 1848 | Johann Heinrich Thomson |
| 1855 | Jacob Pieters Haverkamp |
| 1855 | Klaas Tonnis Bouwman |
| 1861 | Jan Eeuwkes van der Molen |
| 1914 | Barteld van der Molen |
| 1940 | Weduwe Grietje van der Molen-Groenhof |
| 1951 | Azing Maat |
| 1979 | Jan Roelf Veenstra en Jan Wigboldus vanaf 1979. De beide “Jannen” kochten het café om het van de ondergang te redden. |
| Bron | Fotoboek Ten Boer, historisch overzicht Gruoninga, 2008 - Genealogie Woldendorp |